Voorbeelden van familieopstellingen

Wanneer brengt een familieopstelling mij verder?

Een familieopstelling kan nieuw perspectief brengen bij persoonlijke vragen op uiteenlopende gebieden, zoals relaties, opvoeding, carrière. Door je vraag systemisch te onderzoeken, ontstaat er een nieuwe blik waardoor je ineens wél kunt bewegen waar dat eerder niet lukte.

Systemisch onderzoeken betekent dat je onderzoekt waar jouw patronen zijn ontstaan in het systeem van je familie. Dat gaat niet (alleen) over de personen in je familie, maar het gaat vooral over de manier waarop onze families met de geschiedenis zijn omgegaan en hoe ze pijnlijke situaties hebben overleefd. Onbewust heeft hun manier van overleven gezorgd voor patronen die je nu als knellend kunt ervaren.

In een familieopstelling brengt een systemisch begeleider met jou deze onbewuste patronen in beeld. En wanneer die zichtbaar zijn, ontstaan er keuzemogelijkheden waarmee je verder kunt.

Enkele voorbeelden van situaties die wij vaak onderzoeken in een familieopstelling

Voorbeeld 1:
Een familieopstelling wanneer het niet lukt om een relatie te vinden of behouden

Als mensen dolgraag een relatie willen maar het maar niet wil lukken, ligt daar vaak een patroon uit het familiesysteem aan ten grondslag. De vraag die wij onderzoeken is dan ook: aan wie of wat ben je trouw door geen relatie te hebben?

Het kan dat er in het verleden liefdes geen doorgang hebben kunnen vinden. Bijvoorbeeld doordat de geliefde bij ‘de verkeerde kerk’ zat en opa trouw bleef aan zijn familie en omgeving door weg te lopen voor de geliefde. Oma was de tweede keuze. De verlaten geliefde is echter nog in het systeem.

Ook is het mogelijk dat (homo)seksualiteit onderdrukt moest worden omdat in vorige generaties dat kon betekenen dat je volledig werd buitengesloten. Zo kozen (groot)ouders regelmatig voor een heteroseksueel keurslijf.

Het kan ook dat je zelf op de verkeerde positie in de ordening bent beland in jouw familie. Wanneer je onbewust de plek naast je vader of moeder hebt ingenomen in plaats van de kindpositie, is er geen plaats voor een partner.

Voorbeeld 2:
Een familieopstelling om uit te zoeken waar ‘lastig’ gedrag van kinderen vandaan komt

Ook wanneer kinderen gedrag vertonen waar de ouders geen raad mee weten, van spijbelen tot suïcidale neigingen, is dat vaak terug te voeren op het familiesysteem. De vraag is dan niet: ‘Wat is er mis met het kind?’, maar: ‘Wat wil zijn of haar gedrag weer in beeld brengen dat bij de ouders of grootouders geen plek kon krijgen?’ In een familieopstelling onderzoeken we waar jij als ouder een deel van het systeem hebt in te sluiten om je kind anders te kunnen benaderen en zo te helpen.

Misschien heeft oma wel een heel ongelukkige jeugd met mishandeling gehad. Of is iemand vroeg overleden of vermoord. Of was er een ‘gekte’ in de familie. Mentale problemen waren minder geaccepteerd dan nu, mensen werden ervoor opgesloten of buitengesloten.

Wanneer er veel schuld of schaamte is, worden gebeurtenissen onderdrukt. Het systeem zoekt dan een ventiel om de druk kwijt te raken. Dat kan het kind zijn, dat heel hard aan het werk is voor iets wat jij niet kunt toelaten.

Voorbeeld 3:
Een familieopstelling wanneer je net niet tot de stap komt om je eigen onderneming te starten

Een situatie die heel vaak voorkomt is dat mensen op papier alles klaar hebben om een bedrijf te beginnen. Maar die druk op de knop om de website te lanceren, of die inschrijving voor de Kamer van Koophandel – daar struikelen ze. Wat maakt dat ze niet doorzetten? Waar ben je trouw aan door het níet te doen?

In het verleden is er wellicht een traumatische ervaring geweest in een onderneming waardoor je hiervan weg blijft bewegen. Misschien is er schuld of schaamte door een faillissement, ontslagen, een plotselinge verhuizing of armoede als gevolg van de gebeurtenissen. Misschien leeft daardoor in jou het patroon dat je het niet kunt of mag.

Hoe zorgt een familieopstelling ervoor dat je een nieuwe stap kunt zetten?

Ons overlevingsinstinct bij trauma’s in de familie is: we scheuren het uit ons geschiedenisboek. Het is er niet geweest. Of we sluiten het buiten door te oordelen dat het slecht is.

Het systeem laat echter niet toe dat er een vacuüm ontstaat. Het wil compleet zijn. Daarom blijft het zoeken naar een manier om in beeld te brengen wat niet gezien mag of mocht worden. Vaak gaat dit opspelen in de generatie van de kleinkinderen. Dan vindt het systeem dat er genoeg overleefd is. Nu is het tijd dat de gehele geschiedenis gezien mag worden en te gaan leven in plaats van overleven!

Dat kan door taboes in te sluiten. En oordelen los te laten. Het is enorm helend om te kunnen toelaten wat taboe was. Je hoeft het niet goed of mooi te vinden, maar het is er. En die stap geeft zoveel lucht dat er eindelijk ruimte komt om het voortaan anders te doen.

Familieopstellingen bij het BHI

De systemisch begeleiders van het Bert Hellinger Instituut kunnen je begeleiden in een workshop opstellingen met representanten, of een persoonlijke sessie waar we niet met (menselijke) representanten werken maar met materialen. We overleggen graag met je wat passend is!