Algemene informatie
Inleiding
Systeemdynamieken in families zijn veelal een reactie op de tegengestelde werking van de drie mechanismen. Dat kan leiden tot uiteenlopende persoonlijke problemen, die generaties lang kunnen doorwerken. Deze opleiding helpt je de familiedynamieken te herkennen en te begrijpen.
De opleiding Systeemdynamieken in families dompelt je volledig onder in het systemisch fenomenologische werk. Je doet kennis, ervaring en inzicht op over de grondprincipes en de dynamiek in systemen en leert hoe je andere mensen kunt helpen in hun ontwikkeling. Deze opleiding ondersteunt je in het zoeken naar de balans tussen fenomenologisch waarnemen en kennis.
Voor wie?
De opleiding Systeemdynamieken in families richt zich op mensen die beroepsmatig te maken hebben met het functioneren van systemen, zoals familiesystemen en andere sociale systemen: artsen, psychologen, therapeuten, fysiotherapeuten, sociaal-maatschappelijk werkers, docenten, coaches, trainers, organisatieadviseurs en mensen die breed geïnteresseerd zijn in het systemisch vakgebied.
Doel van de opleiding
In de opleiding Systeemdynamieken in families staan de drie mechanismen, jouw begeleiderschap en inzicht in familiesystemen centraal. Er wordt kennis en ervaring over de principes en de dynamieken in systemen aangeboden. Je leert hoe je familieopstellingen kunt begeleiden en groeit in je rol van begeleider.
Systemisch werk en het begeleiden van opstellingen vraagt naast inzicht, kennis, vaardigheden en het opdoen van veel ervaring ook een bepaalde basishouding en sensitiviteit. Aan al deze aspecten wordt in de opleiding ruim aandacht besteed.
Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan systemisch werk in familie en persoonlijke context in bredere zin. We leren je systemisch werk te doorvoelen, te integreren in jezelf en het mee te nemen naar de wereld van persoonlijke vraagstukken. Je zult dus ook veel ontdekken over je eigen patronen, die van je familie en anderen in je omgeving. Desondanks is dit geen therapiegroep maar een leergroep. Het doel van de opleiding is systeemdynamieken in familiesystemen te begrijpen en familieopstellingen te begeleiden.
Programma
De opleiding is opgedeeld in 8 blokken, verdeeld over 18 dagen.
Systemic VR
Tijdens het online blok zal er o.a. gewerkt worden met SystemicVR. Met de SystemicVR 3D-softwaretool kunnen systemische facilitators, coaches en trainers opstellingen maken met virtuele 3D-personages. Virtuele opstellingen kunnen zowel van bovenaf als door de ogen van de vertegenwoordigers worden bekeken. In een online sessie (bijvoorbeeld met Zoom of Teams) kunnen gebruikers de opstelling bekijken en zelfs zelf een 3D-vertegenwoordiger aansturen.
Overige gegevens
Blok 1|3 dagen
De drie mechanismen ontdekken vanuit je eigen perspectief
De basis voor systemisch fenomenologisch werk zijn de drie mechanismen: het eenheidsmechanisme, systeemmechanisme en evolutionaire kracht. Om deze drie te kunnen doorvoelen én om je eigen persoonlijke thema’s aan te kijken als begeleider, starten we de opleiding hiermee. Elk van de drie dagen staat in het teken van een van deze mechanismen.
Blok 2 |2 dagen
Systemisch waarnemen en begin opstellerschap
Bij een opstelling maken we gebruik van informatie die vaak onbewust in een cliënt of familiesysteem is opgeslagen. Om toegang te krijgen tot die informatie gebruiken we het systemische waarnemen. We oefenen dat op vele manieren. In twee- en drietallen, met de hele groep en in een eerste deel van een opstelling. Zo word je je bewust van innerlijke keuzeprocessen, vragen en impliciete vooronderstellingen. En leer je onderscheid te maken tussen lichamelijke reacties van de cliënt en van jouzelf.
Blok 3 |2 dagen
Dynamieken in een familiesysteem en interventies in de opstelling
Dynamieken in een familiesysteem zijn veelal een reactie op de tegengestelde werking van de mechanismen. In dit blok laten we de meest voorkomende basisdynamieken de revue passeren en oefenen ermee in kleinere groepen. Belangrijke vragen daarbij zijn:
- Wat zijn de symptomen van een dynamiek?
- Hoe ontstaat het in een systeem?
- Hoe herken je het in een opstelling?
- Wat zijn mogelijke interventies?
Blok 4 |2 dagen
Werkvormen in één-op-één-setting
In dit blok ligt de focus op het werken in een één-op-één-setting. Kernvragen zijn:
- Hoe werk je met vloerankers?
- Welke toepassingsmogelijkheden zijn er bij een tafelopstelling?
- In welk opzicht vraagt systemisch coachen andere vaardigheden, vergeleken met het begeleiden van een opstelling?
- Wat is er nodig voor een opstelling in de verbeelding?
Blok 5 |2 dagen
Online
Online werken is niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Zo ook met familieopstellingen begeleiden, coaching of het volgen of geven van webinars. In dit blok maak je kennis met SystemicVR en/of andere online opstellingsvormen, leer je hoe je kunt waarnemen in een online setting, maar ook welke verschillende werkvormen en mogelijkheden er zijn.
Blok 6 |2 dagen
Hanteren van trauma en werken met innerlijke delen
Als begeleider van opstellingen heb je regelmatig te maken met trauma’s. Dat kan een familietrauma zijn of een individuele traumagebeurtenis van de cliënt. Hoe herken je het? En wat heb je te doen of juist te laten als begeleider? In dit blok gaan we dieper in op de achtergrond van trauma en op de vaardigheden die het van jou als begeleider vraagt.
Na dit blok vragen we je een reflectieverslag te schrijven. Zo proberen we helder te krijgen waar je staat in de opleiding en hoe je je verhoudt met systemisch werk. Welke richting wil je op: begeleiden van opstellingen, integratie van het systemisch gedachtengoed in je beroepspraktijk of vooral persoonlijke ontwikkeling? Zo bepalen we wat je nodig hebt in het laatste deel van de opleiding.
Blok 7 |2 dagen
Praktijk en supervisie
In dit blok begeleiden deelnemers een gastcliënt onder supervisie van de docent. Er is veel oefengelegenheid en gelegenheid tot feedback en feedforward op je innerlijke houding en je vaardigheden. We herhalen en verdiepen de technische vaardigheden en scherpen het proceswerk aan. Middels het model opstellingen-werk bepalen we welke drie pijlers aan de basis liggen van jouw werkstijl. Zo kun je je eigen stijl verder ontwikkelen.
Blok 8 |3 dagen
Ik en mijn begeleiderschap
Dit laatste blok zetten we de puntjes op de i. Op de techniek én op jouw begeleiderschap. Daarnaast richten we ons op integratie en inzichten. Centrale vragen daarbij zijn:
- Hoe verhoudt het systemisch werk zich tot andere werkvelden, opleidingen en achtergronden van jou?
- Welke integratievragen van beroepsleven en privéleven dienen zich nog aan?
- Welke dynamieken in de familieachtergrond hebben meegespeeld en kunnen aanleiding geven tot een bepaalde gevoeligheid bij het begeleiden van opstellingen?
- Welke aspecten van het begeleiderschap staan dichtbij, welke staan verder weg?