Corona spant de kroon

Nadat we eerst nog een tijd hebben kunnen kijken naar een ver van mijn bed situatie in China, komt nu de ontregeling in Nederland op gang.

Nederland leek lange tijd een open houding te hebben van ‘we houden het in de gaten en we zien wel’, nu het besmettingsrisico dichtbij is komt er een golf los van vragen om houvast.

En dan komt gelukkig de overheid met regels! Voortaan niezen we in elleboog en geven we geen handen meer. Het geeft houvast en als we ons eraan houden dan.. Ja, dan wát?

Het scenario van een heel land dat thuis moet blijven, of nog erger, een heel land dat ziek thuis zit, komt dichtbij en houden we niet tegen met niezen in onze ellebogen.

In mijn hele leven heb ik nog niet een scenario meegemaakt dat bijvoorbeeld de scholen drie weken dicht gaan, hoogstens drie dagen toen er op mijn basisschool roodvonk heerste.

Nine op ons kantoor wordt overstelpt met vragen over wat onze richtlijnen zijn ten aanzien van Corona. Mensen werken in instanties die verbieden om naar opleidingen buiten de instantie zelf te gaan. Door regels wordt alles ontregeld.

Het scenario dat er geen werk uitgevoerd kan worden, dat mensen niet betaald worden, dat je je geld niet terug krijgt voor iets dat niet door kan gaan, dat je je rekeningen niet meer kan betalen, dat er geen voedsel te krijgen is, staat voor de deur.

Dit virus kan een veel grotere crisis veroorzaken dan de economische van tien jaar geleden.

Totaal ontregelend. Geen regel kan t meer temmen. Onze illusie dat we met regels de aanstormende toekomst kunnen temmen gaat aan diggelen.

Na de tweede wereldoorlog hebben we een maatschappij gecreëerd met regels en procedures, om houvast te hebben in situaties die meer dan alleen onszelf aangaan.

Meer en meer zagen we dat we klem kwamen te zitten tussen de regels. Hoe meer onrecht en ongelukken we tegenkwamen, hoe meer regels, hoe meer we mopperden en protesteerden tegen de regels. We creëerden een maatschappij waar mensen geen verantwoordelijkheid meer durven te nemen omdat ze dan tegen de regels in zouden gaan. Langzamerhand hebben we de eigen verantwoordelijkheid overgedragen aan regels en procedures.

En nu komt er een ont-regelend virus..

Wordt deze corona crisis sterk genoeg om deze regelpatronen te ontregelen?

Gaan we hierdoor -als individu, als gemeenschap- onze ge-outsourcede eigen verantwoordelijkheid terugnemen?

Misschien moeten we zelfs weer leren wat verantwoordelijkheid eigenlijk is, hoe het voelt en hoe gebruiken we het mét elkaar. Het Engels respons-ability lijkt vooral te duiden op de individuele mogelijkheid om adequaat te reageren op de werkelijkheid. Het lijkt erop dat onze huidige maatschappij meer van ons vraagt: hoe verantwoordelijkheid te nemen en uit te voeren voor meer dan alleen mijzelf. Mijn eigen verantwoordelijkheid nemen voor mijzelf inclusief de maatschappij. Mijn hart openen voor jouw werkelijkheid én mijn werkelijkheid.

Misschien moeten we de kracht van dit virus daarvoor lenen: je laten infecteren door de werkelijkheid van de ander, waardoor het onderscheid van ik en de ander transformeert in wij.

De houdbaarheidsdatum van de illusie dat we een onafhankelijk individu zijn lijkt voorbij.

Bibi Schreuder